Sækjum fram
Indriði H. Þorláksson hefur birt greinar í Fréttablaðinu í vikunni um að þrátt fyrir að skatthlutföll allra helstu tekjustofna ríkisins hafi hækkað undanfarin ár þá hafi skattar í rauninni lækkað. Þessa snjöllu ályktun setur hann fram í tilefni útgáfu rits SA Ræktun eða rányrkja? Með samanburði á skatttekjum ríkisins á föstu verðlagi milli áranna 2005 og áætlaðra tekna fyrir 2013 ályktar hann að tekjuskattur einstaklinga hafi lækkað þrátt fyrir að tekjuskattshlutfallið hafi hækkað og skattþrepum fjölgað. Með sömu nálgun má komast að því að tekjuskattur fyrirtækja hafi lækkað þrátt fyrir hækkun hlutfallsins úr 18% í 20% og að virðisaukaskattur hafi lækkað þrátt fyrir hækkun almenna þrepsins úr 24,5% í 25,5%.
Ástæðan liggur í augum uppi. Tekjur fólks og fyrirtækja hafa dregist saman, atvinnuleysi aukist og störfum fækkað á þessu tímabili. Fjárfestingar eru í lágmarki.
Betri lífskjör
Samtök atvinnulífsins hafa undanfarin ár barist fyrir því
að meginmarkmið stjórnvalda ætti að vera að auka hagvöxt. Það sé
besta leiðin til að endurheimta fyrri lífskjör. Þannig eigi m.a. að
greiða fyrir erlendri fjárfestingu og virkjanaframkvæmdum, auka
rekstraröryggi sjávarútvegsins, afnema hindranir í vegi uppbyggingu
gagnavera, greiða fyrir nýsköpun, fjölga nýjum fyrirtækjum og
hvetja fólk til að fjárfesta í atvinnulífinu. Þrátt fyrir að unnt
hafi verið að semja við ríkisstjórnina um þessi mál hefur hún
fundið upp nýja skilgreiningu á orðheldni og áformin fæst orðið að
veruleika.
Aukin umsvif
SA kynntu nýlega rökstuddar tillögur um hógværar aðgerðir
í skattamálum sem lagt er til að komi til framkvæmda á nokkrum
árum. Í riti SA er lagt mat á þær fjárhæðir sem skattahækkanir
undanfarinna ára hafa skilað ríkissjóði og skýrt út hvernig
tölurnar eru fengnar. Í ljós kemur að skattahækkanir eru verulega
umfram þau mörk sem aðilar vinnumarkaðarins og stjórnvöld sömdu um
til að ná jöfnuði í ríkisfjármálum á ný. Markmið tillagna SA er að
auka umsvif í atvinnulífinu, efla fjárfestingu, fjölga störfum og
bæta lífskjör í landinu. Aukin umsvif munu svo leiða til aukinna
skattgreiðslna og verða til þess að hagur ríkissjóðs batni.
Engin leið er til þess að fyrrverandi ríkisskattstjóri og aðalhöfundur 100 skattkerfisbreytinga ríkisstjórnarinnar verði sammála SA í þessum málum enda ekki til þess ætlast.
Halldór Árnason, hagfræðingur hjá SA.
Greinin birtist í Fréttablaðinu 30. nóvember 2012 og á Vísi.