Formaður SA: Við eigum val
Samtök atvinnulífsins leggja áherslu á að gerðir verðir
kjarasamningar á almennum vinnumarkaði til eins árs og að í þeim
felist upphaf nýs stöðugleikatímabils þar sem áhersla verði lögð á
að stilla saman strengi og væntingar allra aðila. Í kjölfarið fylgi
svo samningar til lengri tíma þar sem kjarabætur og
kaupmáttaraukning byggi á aukinni verðmætasköpun atvinnulífsins,
útflutningstekjum, betri samkeppnishæfni og almennum stöðugleika í
efnahagsmálum. Þessu fylgir aukin fjárfesting í atvinnulífinu,
hagvöxtur og smám saman batna lífskjör almennings og nálgast að
nýju þau sem best gerast í samkeppnislöndunum.
Almenningur styður þessa leið. 2/3 aðspurðra í nýrri
Capacent-könnun vilja að í samningum verði lögð áhersla á stöðugt
verðlag og stöðugt gengi krónunnar en minni áhersla á
launahækkanir. Jafn stór hluti þjóðarinnar hefur miklar áhyggjur af
verðbólgu. Kjarasamningarnir nú verða að taka mið af þessu.
Ábyrgð í verðlagsmálum
En jafnvel þótt samningsaðilar á almenna vinnumarkaðnum nái saman
um þessa leið þá dugir það ekki til eitt og sér. Ein mikilvægasta
forsendan um efnahagsþróun komandi ára ræðst af fjárlögum næsta árs
og því hvort tekst að ná jafnvægi í rekstri ríkisins. Því fyrr sem
ríkið tekur að greiða niður skuldir, þeim mun fyrr tekst að auka
útgjöld til brýnna mála. Sama á við um rekstur sveitarfélaganna.
Hvorki ríki né sveitarfélög geta sótt aukið fé með skattheimtu eða
gjaldskrárhækkunum til almennings og fyrirtækja með vísan til þess
að bæta þurfi upp liðna verðbólgu eða sinna einstökum málum betur
en áður.
Á sama hátt verða fyrirtæki á almennum markaði að taka virkan þátt
í verkefninu. Þau verða að sýna ábyrgð í verðlagsmálum og takmarka
launaskrið eins og kostur er. Fyrirtækin verða að sýna að þau vinni
sjálf að því tryggja stöðugleikann í reynd.
Betri lífskjör
Hvort sem okkur líkar það betur eða verr þá eigum við aðeins eina
ábyrga leið til betri lífskjara. Það er að sýna hófsemd, bera
virðingu fyrir viðfangsefninu og átta okkur á því að það eru engar
skyndilausnir í boði.
Takist að stilla saman kjarasamninga og stjórn efnahagsmála með
stöðugleika að markmiði munu aðstæður smám saman batna. Atvinna
fólks mun aukast, kaupmáttur launa vaxa og lífskjör batna.
Íslendingar þekkja vel hvað gerist ef þessi leið er ekki valin. Þá
ráða þeir ferðinni sem telja sig hafa borið skarðan hlut frá borði
og telja nú lag til að sækja sérstaka leiðréttingu á sínum hag. Þar
geta verið á ferðinni einstök verkalýðsfélög að sækja einhvers
konar launaleiðréttingu, sveitarfélög að vinna upp vísitöluhækkanir
nú eða ríkisstofnanir að verðtryggja gjaldskrár sínar.
Afleiðingarnar verða þær að stöðugleiki næst ekki, verðbólga
verður mikil, vextir verða áfram hærri en góðu hófi gegnir,
fjárfesting eykst lítið og atvinna fólks sömuleiðis. Lífskjör batna
minna en í nálægum löndum og innviðir samfélagsins halda áfram að
ganga úr sér. Við drögumst aftur úr.
Val Samtaka atvinnulífsins er skýrt. Samtökin telja sig eiga
samleið með þjóðinni um þetta val. Það er mín einlæga von að eftir
viðræður samningsaðila og samráð við stjórnvöld verði þetta
sameiginlegt val okkar allra.
Björgólfur Jóhannsson, formaður Samtaka atvinnulífsins.
Greinin birtist í Fréttablaðinu og á Vísi laugardaginn 9. nóvember 2013.
