400 stærstu: Flestir telja aðstæður góðar
Niðurstöður nýrrar könnunar Gallup meðal stjórnenda 400 stærstu fyrirtækja landsins sýna að þeir telja góðar aðstæður í atvinnulífinu og að svo verði áfram á næstunni. Nokkru munar þó á mati stjórnenda fyrirtækja í alþjóðlegri samkeppni og annarra.
Fjórir af hverjum tíu stjórnendum fyrirtækjanna finna fyrir skorti á starfsfólki sem er sama niðurstaða og fyrir ári síðan. Búast má við tæplega um 1,5% fjölgun starfsmanna á almennum vinnumarkaði á næstu sex mánuðum eða sem nemur rúmlega tvö þúsund störfum. Stjórnendur búast við 1,8% verðbólgu á næstu 12 mánuðum.
Meta aðstæður góðar
Vísitala efnahagslífsins, sem endurspeglar mun á fjölda stjórnenda sem meta aðstæður góðar og slæmar, er enn mjög há. Rúmlega 80% stjórnenda telja aðstæður góðar í atvinnulífinu, en einungis 5% að þær séu slæmar. Nokkur munur er á mati stjórnenda fyrirtækja í alþjóðlegri samkeppni og annarra þar sem 73% þeirra fyrrnefndu telja aðstæður góðar en 89% hinna síðarnefndu.
Telja aðstæður verða svipaðar á næstunni
Flestir stjórnendanna telja að aðstæður verði svipaðar í atvinnulífinu eftir sex mánuði. 65% þeirra telja að þær verði óbreyttar, 19% að þær batni, en 16% að þær versni. Í hópi stjórnenda fyrirtækja í alþjóðlegri samkeppni telja 62% að þær verði óbreyttar, 15% að þær batni og 23% að þær versni.
Svipaður skortur á starfsfólki og áður
Skortur á starfsfólki er svipaður og í síðustu könnunum, raunar nákvæmlega sá sami og fyrir ári síðan, en 42% stjórnenda telja fyrirtæki þeirra búa við skort á starfsfólki. Skorturinn er langmestur í fjármálastarfsemi, næst mestur í sjávarútvegi og þar á eftir í iðnaði. Minnstur skortur á starfsfólki er í samgöngum, flutningum og ferðaþjónustu.
Starfsmönnum gæti fjölgað mikið á næstunni
30 þúsund starfsmenn starfa hjá fyrirtækjunum í könnuninni. 36% stjórnenda þeirra sjá fram á fjölgun starfsmanna á næstu sex mánuðum, 9% sjá fram á fækkun en 55% búast við óbreyttum fjölda. Þegar svör stjórnenda eru vegin með stærð fyrirtækjanna fæst að starfsmönnum þeirra fjölgi um 1,6% á næstu sex mánuðum. Sé sú niðurstaða færð yfir á almenna markaðinn í heild má búast við störfum þar fjölgi um 2.100 á næstu sex mánuðum. Búist er við mestri fjölgun í fjármálastarfsemi og þjónustugreinum.
Helmingur fyrirtækja með fullnýtta framleiðslugetu
Rúmlega helmingur stjórnenda telur það vera nokkuð vandamál eða mjög erfitt að bregðast við óvæntri aukningu í eftirspurn eða sölu og hefur þeim fjölgað nokkuð sem telja það mjög erfitt frá síðustu könnunum. Hæsta nýting framleiðslugetu er í byggingarstarfsemi, sjávarútvegi og ferðaþjónustu.
Eftirspurn eykst bæði innanlands og erlendis
Tæplega helmingur stjórnenda býst við aukinni eftirspurn á innanlandsmarkaði næstu sex mánuði en einungis 4% að hún minnki. Búist er við mestri aukningu eftirspurnar í fjármálastarfsemi og þjónustugreinum. 43% stjórnenda búast við aukinni eftirspurn á erlendum mörkuðum en 17% að hún minnki.
Verðbólguvæntingar vel undir markmiði
Verðbólguvæntingar stjórnenda eru töluvert undir verðbólgumarkmiði Seðlabankans. Stjórnendur vænta að jafnaði 1,8% verðbólgu næstu 12 mánuði sem er 0,7% lækkun frá síðustu könnun fyrir tveimur mánuðum. Stjórnendur vænta þess að verðbólgan verði 3,0% eftir tvö ár sem er sama niðurstaða og í síðustu könnunum.
Um könnunina
Samtök atvinnulífsins eru í samstarfi við Seðlabanka Íslands um reglubundna könnun á stöðu og framtíðarhorfum stærstu fyrirtækja á Íslandi. Könnunin er gerð ársfjórðungslega og er framkvæmd hennar í höndum Gallup. Einföld könnun með 7 spurningum er gerð í annað hvort skipti, en hin skiptin er gerð ítarlegri könnun með 19 spurningum.
Að þessu sinni var könnunin gerð á tímabilinu 9. til 30. maí og voru spurningar 7. Í úrtaki voru 458 fyrirtæki sem teljast stærst miðað við heildarlaunagreiðslur og svöruðu 241, þannig að svarhlutfall var 53%. Niðurstöður eru greindar eftir staðsetningu fyrirtækis, atvinnugrein, veltu, starfsmannafjölda og hvort fyrirtækið starfi á útflutnings- eða innanlandsmarkaði. Atvinnugreinaflokkar eru sjö: (1) Sjávarútvegur, (2) iðnaður, (3) byggingarstarfsemi og veitur, (4) verslun, (5) samgöngur, flutningar og ferðaþjónusta, (6) fjármála- og tryggingastarfsemi og (7) ýmis sérhæfð þjónusta. Ekki er um að ræða samræmda túlkun samstarfsaðilanna á niðurstöðum könnunarinnar.
